Arama Niyeti (Search Intent) Nedir?

Arama niyeti (Search Intent), kullanıcıların aradığı bilgiye ulaşmak için arama motorunda sorgu yapma nedenidir. Bir web sayfası için kullanıcı arama amacı (User Search Intent), Google’da sıralama almanın en önemli ipuçları arasında.

Bir kullanıcının arama niyeti kavranırsa, kuruluşun amacına yönelik nitelikli ziyaretçilere ulaşılabilir. İçerik veya sayfanın Google’da sıralama alması sağlanabilir ve SEO stratejileri güçlendirilebilir.

Evet, SEO diyoruz çünkü arama amacı arama motorlarında görünür olmanın altın kuralı.

Arama Niyeti Nedir?

Kullanıcı arama niyeti veya arama amacı, arama motorunda araştırılan anahtar kelimelerin hangi amaçla sorgulandığını ifade eder. İngilizce de User Search Intent olarak bilinen kavramın Türkçe karşılığı: kullanıcı arama niyeti.

Google gibi arama motorunu kullanan kullanıcı, herhangi bir konuda araştırma yapmak için anahtar kelimelerle arama başlatır. Arama motorları, arama amacı ve anahtar kelimelerin niteliğine göre yönlendirme sağlar.

Kuruluşlar, kullanıcıların arama niyeti kavramını kavrayabilirse, anahtar kelime çalışmaları ile kuruluş amacı olan satın alma, bilgi alma, işlem yapma veya gezinme alanlarında alaka düzeyini yakalayabilir.

Kullanıcı Arama Niyeti SEO için Önemli Midir?

Kullanıcı arama niyeti, arama motoru kullanan kullanıcıların internette ne amaçla ve nasıl arama yaptığını gösterir. SEO stratejilerinde, içeriğin kullanıcıların gerçek ihtiyaç ve beklentilerine uygun şekilde hazırlanması gerekir. Arama niyetine uygun içerik sunan siteler, Google tarafından daha yüksek sıralamalara ve daha iyi organik trafiğe ulaşır.

Arama motorlarının tamamı, kullanıcı arama niyetine göre en alakalı, ilgili veya faydalı sonucu kullanıcıya sunmaya odaklanır. Arama motoru optimizasyonu yani SEO’nun temel amacı da en alakalı ve faydalı içeriği üreterek üst sıralarda yer almak değil mi? Evet, öyleyse kullanıcıların arama niyeti, SEO açısından da son derece önemlidir.

Google arama motorunun temel prensibi, Dünyanın temel bilgilerini toplayarak en alakalı kullanıcıya sunmaktadır. Web sayfalarının alaka düzeyi dediğimiz arama niyetini anlamaları, içerik veya sayfalarının üst sıralarla ödüllendirilmesinin de anahtarı olmaktadır.

Google Arama Niyetini Nasıl Anlar?

Google’ın sabit bir yapıdan ziyade oldukça dinamik olduğunu ve yıllardan beri sürekli güncellemelerle kendini geliştirdiğini biliyoruz. Üstelik güncellemeler, kullanıcıların davranışları, hareketleri ve arama sonuçlarına göre yapılıyor. Hummingbird ve RankBrain güncellemeleri, arama niyeti kavramını bizlerle tanıştırdı.

Hummingbird güncellemesi ile makinalar, kullanıcıların hangi amaçla sorgulama yapıldığı tespit edildi ve alaka düzeyleri belirlendi. Böylece, yapılan sorguların anlamları ile anahtar kelimelerin amacı eşleştirildi ve arama niyeti oluşturuldu.

RankBrain güncellemesi de makine öğrenimi geliştirildi ve kelimeler gruplandırılarak sayfa ve aranma niyeti arasında bağlam oluşturuldu. Kullanıcının aradığı anahtar kelimeler ile sayfalar arasında tahminler yaparak en ilgili ve alakalı sonucu kullanıcıya sunmaya başladı.

Hangi güncellemeden kaynaklı olursa olsun, Google gibi büyük arama motorları, kullanıcılara daha iyi hizmet verebilmek için makine öğrenimine çalışmalar yapmaktadır. Kullanıcıların arama niyeti, karşısına gelen sonuçları belirlemektedir. Arama motorları da sayfa veya içeriklerin arama niyetine göre yapılandırılmasını ve böylece üt sıralara gelebileceğini belirtmekteyiz.

Kullanıcı Arama Niyeti Türleri

Web sitelerinin kuruluş amacı olduğu gibi kullanıcıların da arama amacı 4 farklı gruba ayrılır. Bunlar: bilgi almak, işlem yapmak, satın almak veya sadece gezinmektir.

Satın Alma Arama Niyeti

Google arama motorunda satın alma niyetiyle arama yapan kullanıcılar, ilgili ürünü satan firmayla karşılaşır.

Kullanıcı, satın alacağı ürüne karar vermiştir: arama niyetinde satın al, fiyatı veya kupon kodu gibi kelimeleri geçirir. Satın alma niyetine göre anahtar kelime örneklerini aşağıda sıraladım:

• “Macbook M3 Pro Satın Al”
• “MCG Dijital SEO Hizmeti”
• “iPhone 15 Pro Max Fiyatı”
• “Mehmet Can Göktürk SEO Danışmanlığı”

İlgili aramalardan kullanıcının “Macbook M3 Pro Satın Al” anahtar kelimesinde bir araştırma yaptığını göz önüne aldığımızda aşağıdaki arama motoru sonuç sayfasıyla karşılaşacaktır:

Bilgi Alma Arama Niyeti

Genel blog kuruluşlarının tamamı bilgi alma niyetindeki kullanıcıları hedefler. Ancak ticari amaçlı kuruluşlarda bilgi alma niyetindeki kullanıcılara yönelik içerik üreterek fikirlerini değiştirebilir. Ayrıca satın alma kökenli yani satın alma niyeti taşıyan anahtarlara göre rekabet daha düşüktür.

Bilgi alma niyetindeki kullanıcı “SEO Nedir?” gibi kapsamlı bir konuda soru sorabilir veya “Günlük hava durumu” gibi basit bir grafik arıyor olabilir.

Kullanıcılar bilgi alma niyetine göre aşağıdaki aramaları yapabilir:

• “Cumhurbaşkanı”
• “Yol tarifi”
• “SEO Uzmanı Mehmet Can Göktürk Kimdir?”
• “Word’de başlık nasıl oluşturulur?”
• “Bir bardak kola kaç kalori?”

İlgili aramalardan kullanıcının “SEO Uzmanı Mehmet Can Göktürk Kimdir?” araştırması yaptığını düşünürsek aşağıdaki Google arama sonuç sayfası ile karşılaşacaktır:

Ticari Araştırma Arama Niyeti

Ticari araştırma, satın alma niyetine oldukça benzer olsa da, kullanıcının tam olarak karar veremediğini düşünebiliriz. Bir konu belirlenmiş ancak araştırma safhası tamamlanmadığı için satın alma eylemi gerçekleşemiyor diyebiliriz.

Opsiyonlara bakmak olarak da özetlenebilecek ticari araştırma da aşağıdaki gibi aramalar yapılır:

• “Maraş’ta en iyi yemek nerede yenir?”
• “Kahramanmaraş en iyi restoranlar”
• “Yakınımdaki elektrik tesisatçıları”
• “Maraş ucuz otel”

Araştırmalar, yerel olabildiği gibi, Türkiye veya uluslararası çapta da olabilir. Genel olarak ticari araştırma da satın alma eylemine hazırlık olarak görülebilir ve bu nedenle kuruluşlar tarafından değerlendirilmesi gerekir.

Gezinme Arama Niyeti

Kullanıcılar, gezinme arama niyetinde, hangi siteyi ziyaret edeceğini ve neye bakmak istediğini zaten biliyor. Arama çubuğuna yazmak yerine Google arama motorunu tercih ediyor ve hızlıca sonuca ulaşmak istiyor.

Gezinme arama niyetinde genellikle kullanıcılar aşağıdaki arama sorgularını yaparlar:

• “Facebook”
• “Instagram”
• “Google Search Console”
• “Twitter”
• “E-Devlet”

Spesifik bir sayfaya gitmek için kullanılan gezinme arama amacı, genellikle bir marka ismini barındırır.

Kullanıcı Arama Amacı Nasıl Anlaşılır?

Kullanıcıların arama amacı; bilgi alma, satın alma, gezinme veya ticari araştırma çerçevesinde yapılır ve anahtar kelimeler aracılığıyla anlaşılır.

Arama motorlarında araştırılan terimler, anahtar kelime veya kelime grupları olarak basitçe ifade edilebilir. Anahtar kelimeler aracılığı ile kullanıcıların arama amacı anlaşılabilir ve böylece SEO stratejileri yürütülebilir.

Anahtar kelimelerin hangi arama niyetini içerisinde barındırdığını Semrush veya Ahrefs gibi araçlarla tespit edebilir veya SERP kontrolü yapabilirsiniz. Bu araçlar sayesinde uzun kuyruklu anahtar kelimeler bulmanız ve kullanmanız doğrudan hedef kitlenize daha hızlı ulaşmanızı sağlayabilir.

Aşağıdaki örnekler aracılığıyla kullanıcının hangi arama amacı türüne göre en çok hangi anahtar kelimeleri kullanıyor görebilirsiniz.

• Satın Alma Amacına Göre Anahtar Kelimeler:
  • Satın al
  • Fiyat
  • Kupon
  • Sipariş et
  • Ucuz
  • İndirim
  • Satılık
  • Kiralık
• Bilgi Alma Amacına Göre Anahtar Kelimeler:
  • Ne
  • Nedir
  • Nasıl yapılır
  • Kim
  • Kimdir
  • İpuçları
  • Öğren
  • Öğretici
  • Örnekler
  • Neden
  • Niçin
  • Rehber
  • Eğitim
  • Kaynak
• Ticari Araştırma Amacına Göre Anahtar Kelimeler:
  • En ucuz
  • En uygun
  • En iyi
  • En güzel
  • Öne çıkan
  • Karşılaştır
  • İnceleme
  • Yorum
  • Dayanıklı
  • Ucuz
  • Uygun
• Gezinme Amacına Göre Anahtar Kelimeler:
  • Marka isimleri
  • Ürün isimleri
  • Hizmet isimleri
  • Konu isimleri
  • Çeşitli internet siteleri

Kullanıcı Arama Amacını Anlamak: SERP

Arama motoru sonuç sayfası (SERP), kullanıcı arama amacını anlamanın en iyi ve kolay yoludur.

Google arama motorunu kullanarak anahtar kelime veya kelime gruplarına göre kullanıcının arama amacını anlayabilirsiniz. Google arama motorunda, kullanıcının amacına göre belirli SERP kullanıcı karşısına çıkar.

Google arama motorunda, kullanıcının arama amacına göre SERP özellikleri ve sonuçları:

• Alışveriş Sonuçları

Kullanıcı belirli bir ürünü satın alma amacıyla ararsa, Google arama motorunda aşağıdaki gibi bir sonuç ekranıyla karşılaşır:

• Google ADS Reklamları

Kullanıcının araştırdığı bazı anahtar kelimelere Google ADS reklamlarının çalışılması, snippet özelliği olarak üst sıralarda kullanıcıya sunulur:

• İlgili Sorular

Kullanıcıların yaptığı diğer aramalar Google özelliği, konuya farklı bir açıdan bakılmasını sağlar. Bu aramalar ayrıca Google ilgili sorular bölümünde de farklı şekilde görülebilir. Bir konuya göre sıkça araştırdığı sorular ve sorgular, “Kullanıcılar bunu da sordu – Diğer sorular” bölümüyle kullanıcıya sunulur:

• Öne Çıkarılmış Snippet

Kullanıcının aradığı anahtar kelimeye en faydalı ve hızlı yanıt veren sayfa veya içerikler, öne çıkarılmış halde kullanıcıya sunulur. Öne çıkarılmış snippet (Featured Snippet)‘a Google karar verir ve içerikten belirli bir kısmı alarak kullanıcıya en üst sırada sunar:

• Bilgi Kartı

Bilgi kartı genelde marka veya şahıs aramalarında sağ bölümde bizleri karşılar. Kullanıcının aradığı marka hakkında gerekli tüm bilgiler, bilgi kartı başlığında kullanıcıya sunulur:

• Video İçerikler

Nedir, nasıl yapılır, ipuçları ve kutu açma gibi aramalar, video içeriklerin üst sıralarda yer aldığı anahtar kelimelerdir:

• En Çok Okunan Haberler

Haber içeren “Zamlar”, “İndirimler” veya “Petrol” gibi haber niteliği taşıyan ifadeler web’teki haber makaleleri ile sonuçlanır:

Kullanıcı Arama Amacı için Optimizasyon Nasıl Yapılır?

Kullanıcı arama amacı için optimizasyon, içerik veya sayfa belirleme; anahtar kelimeleri amacına göre kullanma, içerikleri yapılandırma ve SERP ipuçları ile yapılır.

SERP, sabit değil; dinamiktir. Dolayısıyla SERP değişirse, sizin de sayfa veya içeriklerinizin değişme zamanı gelmiştir.

Kullanıcı arama amacına göre optimizasyonun nasıl yapılacağını aşağıda sıraladım:

• Anahtar kelime analizi yapın.
• Kaliteli içerik oluşturun.
• SERP’i kontrol edin.
• Rekabet pozisyonu alın.
• Özel ipuçları yakalayın.

Anahtar Kelime Analizi Yapın

Bir içerik veya sayfa, anahtar kelime analizi ile hazırlanır ve yine anahtar kelime analizi ile sonlandırılır. Yeri gelir, tekrar anahtar kelime analizi yapılır ve güncellenir çünkü SERP elbet değişir.

Anahtar kelime analizi, içeriğinize karar verir: kaç kelime olacak, hangi başlıkları içerecek, nelerden bahsedecek veya nelerden bahsetmeyecek gibi çeşitli sorulara yanıt verir. Özellikle uzun kuyruklu anahtar kelime bulmak için oluşturduğum içeriğe göz atarak 6 özel yöntemden yararlanabilirsiniz. Bir içerik anahtar kelimelerden kopuk yazılamaz, yazılırsa faydalı olamaz.

Kaliteli İçerik Oluşturun

Anahtar kelimeyi belirlediğinize göre artık içeriği şekillendirmeye başlayabilir, kaliteli ve özgün içerik oluşturabiliriz. Peki, nedir bu kaliteli içerik? Her içerik zaten kaliteli değil mi sonuçta anahtar kelime barındırıyor?

Her içerik kaliteli değildir; kaliteli içerik SERP’i bilir, aranma amacını bilir ve kendisini buna göre yapılandırır. Nasıl mı? Aranma amacına göre içerik üretip SERP’i analiz ederek elbette.

Kaliteli içerik oluşturma da dört farklı aranma amacına göre örnek bir analiz yapalım.

İçeriğin Türüne Karar Verin:

İçeriğiniz, SERP’te listelenen sonuçlarla uyumlu olmalı ve değer katabilmelidir. Bunu yaparken içeriğinizi mutlaka içerik türlerine göre kategori etmeniz gerekmektedir.

SEO uyumlu içerik oluştururken aşağıdaki içerik türlerinden birine uyabilirsiniz:

• Blog yazısı
• Açılış sayfası
• Ürün sayfası
• Kategori sayfası

Ürün sayfası listelenen bir alışveriş SERP’inde blog yazısı ile başarılı olamazsınız. Ürün sayfası için aşağıdaki örneği inceleyebilirsiniz.

SERP’i Kontrol Edin

Her kaliteli içeriğin arkasında sağlam bir SERP analizi vardır. Evet, SERP analiz edilmeden başarı gelmez ancak SERP tek başına yeterli midir? Hayır, ancak arama motorlarında en önemli oyuncudur.

Google, kullanıcının arama amacına bağlı olarak çeşitli SERP özelliklerini gösterme eğilimindedir. Bu durum, bir arama sorgusunun niyetini anlamak için SERP özelliklerinin varlığından veya yokluğundan yararlanabileceğimiz anlamına gelir.

Arama niyeti Google arama motorunda kullanıcıların istedikleri bilgilere daha hızlı ve doğrudan erişmelerine yardımcı olabilir. Ayrıca, arama sonuçlarının zenginleştirilmesiyle, kullanıcı deneyimi daha etkili hale getirilebilir ve arama motorlarında daha iyi sıralama elde etmek için stratejiler geliştirilebilir.

Rekabet Pozisyonu Alın

En önemli başlığa geldik: rekabet pozisyonu almak. Evet, Anahtar kelime belirlediniz; kaliteli bir içerik oluşturmak için taslak hazırladınız ve SERP’i kontrol ettiniz. Artık rekabet pozisyonu alarak rakiplerinizi analiz etmeye hazırsınız.

Aynı kategoride hizmet veren veya içerik üreten herkes size rakip midir? Hayır, ilgili açılış sayfasında, sayfanızda veya içeriğinizde, sizden üstte yer alıyorsa rakibinizdir. Dolayısıyla rekabet pozisyonu almanıza müsaittir.

İlgili anahtar kelime de, organik olan ilk 3 veya 5. sıra sizin rekabet pozisyonu alacağınız konumdadır. İçeriklerinizi oluştururken, ilk 3 veya 5. sırada yer alan rakiplerinize göre konumlandırmanız gereklidir.

Rakipleriniz içeriğe özgü video, liste, anket veya nasıl yapılır tarzı genişlet mi yapmış? Sizin de aynı içeriği üreterek üstüne değer katmanız gereklidir. Sadece dış bağlantı alarak rakiplerinizi geçemez, geçseniz bile sıralamada tutunamazsınız.

Özel İpuçları Yakalayın

Özel ipuçları, içeriğinizi rakiplerinizden ayırmak için sıklıkla başvurmanız gereken bir kılavuzdur.

İçerisinde birtakım özel stratejiler barındırır:

• “Kullanıcılar bunları da sordu”
• “İçerik boşluğu tespiti”
• “En iyi sayfalar analizi”

Kullanıcılar Bunları da Sordu:

Google arama motorunda, “Kullanıcılar bunları da sordu” alanı, arama yapanların en çok hangi sorguları yaptığını veya yapmaya niyetli olduğunu gösterir.

İçerik veya sayfalarınıza, yüksek aranma hacimlileri dahil edebilir veya sıkça sorulan sorular bölümüne ekleyebilirsiniz.

Aşağıya “Diğer sorular” için bir örnek bıraktım:

İçerik Boşluğu Tespiti:

Sayfa veya içerik düzeyinde, Content Gap içerik boşluğu tespit etmek için mutlaka kullanılması gereklidir. Rakiplerinizin içeriklerini Ahrefs veya Semrush ile analiz ederek değinmediği anahtar kelimeleri bulabilirsiniz.

Rakiplerinizin kullandığı veya kullanmadığı anahtar kelimeleri görerek içeriklerinizi inşa edebilir ve rakiplerinizden ayrılabilirsiniz.

En İyi Sayfalar Analizi:

Rakiplerinizin en iyi sayfalarını ziyaret edip analiz etmek, arama yapanların ne görmek istediklerini gösterir.

En iyi sayfaları ziyaret ettikten sonra sonuçları SERP’le kıyaslayarak analiz ederseniz bir içeriğin neleri barındırması gerektiğini görebilirsiniz. SERP’e göre bakıldığında bir içerik aşağıdaki verileri içerisinde isteyebilir:

• Konuya göre verimli alt başlıklar.
• Video içerikler.
• Anketler.
• Satın alma amacı varsa ürün sayfaları.
• Yorum alanı.
• Bölümleme veya kategorize etme.

Kullanıcı Arama Niyeti için Nelere Dikkat Etmeliyiz?

Kullanıcı arama niyeti, dijital pazarlama stratejilerinin temel taşlarından biridir. Arama motorları, kullanıcıların arama sorgularını anlamak ve en uygun sonuçları sunmak için algoritmalarını sürekli olarak güncellerken, kullanıcıların niyetlerini anlamak giderek daha önemli hale gelmektedir.

Bu içeriğimizde defalarca SERP sabit değil; dinamiktir dedik. SERP dinamikken kullanıcı arama niyeti için nelere dikkat etmeliyiz daha yakından bakalım:

• Arama niyeti değişebilir; değişirse ilgili içeriğinizin de güncellenmesi gereklidir.
• Cihaza göre SERP farklı sonuçlar verebilir: gizli sekme kullanmak gereklidir.
• Yerel çalışmalar da lokasyona göre SERP sonuçları değişebilir.
• Aynı yerdeki iki farklı kullanıcının karşısına farklı sonuçlar gelebilir.
• Anahtar kelimeler, arama motorları tarafından farklı yorumlanabilir ve dolayısıyla farklı bir SERP görebilirler.
• Arama niyetini tespit etmek kısa anahtar kelimelerde zor olabilir: analizi uzun tutmakta fayda vardır.

Arama niyeti için en çok dikkat edilmesi gereken konu SERP’tir. Yukarıda listelediğimiz konuların neredeyse tamamında SERP ortak noktadır: dikkat etmekte fayda vardır.

Organik Trafikte Arama Niyeti Etkisi

Organik trafik, kullanıcıların arama motorlarında belirli anahtar kelimelerle arama yaparak bir web sitesine gelen doğal trafiği ifade eder.

Ziyaretçiler, genellikle aradıkları bilgi, ürün veya hizmetle ilgili belirli bir niyetle gelirler. Niyetleri web sitesinde belirli bir eylemi gerçekleştirmek, bilgi araştırmak, bir ürün satın almak veya bir hizmete kaydolmak olabilir.

Arama niyetine göre var olan içeriği yapılandırmak veya yeni içerik üretmek, organik trafik tarafında artışa kaynak yaratacaktır. Bu nedenle, her kuruluş için arama niyeti bir kriter olmalı ve zorunluluk olarak kullanılmalıdır.

Sonuç

Arama niyeti, günümüzde en kritik sıralama faktörlerinden biridir. Kullanıcıların aradıkları şeyi bulamadıkları takdirde, sıralama yükselme şansı neredeyse yoktur. Bu gerçeği, her yayınladığınız içerikte rahatlıkla görebilirsiniz.

Belki Google’ı bir süre aldatmayı başarabilir ve hatta düşük kaliteli bir sayfa ile geçici bir sıralama elde edebilirsiniz. Ancak bu durum uzun süre devam etmeyecektir. Yarın, gelecek ay veya gelecek yıl, elde ettiğiniz sıralama beklenmedik bir şekilde düşüş yaşayacaktır. Bu nedenle, içeriklerinizin kullanıcıların arama niyetlerine uygun olduğundan emin olmalısınız.

Sıkça Sorulan Sorular

Arama niyeti hakkında sıkça sorulan soruları sizler için derledim. Merak ettiğiniz başka sorular için iletişim bölümünü kullanabilir veya içeriğimize yorum yazabilirsiniz.

Arama motorları tarafından kullanıcıların hangi arama niyeti içerisinde araştırma yapıldığı biliniyor. Sayfa ve içeriklerinizi arama niyeti veya aranma amacına göre düzenleyerek Google’ın sıralama ödülünü alabileceğinizi unutmayın.